نخ پنبه

لیف پنبه، الگوی الیاف نساجی است و بر روی سطح پنبه دانه در درون غوزه پنبه، از بوته ای که گاه به بلندی آن به یک متر می رسد، رشد می کند (به طور متوسط هر بذر دارای 4000 لیف است و حداکثر 20000 لیف از آن استحصال می شود) و در تامین نیازهای انسان نسبت به پوشاک، بسیار سودمند است. این لیف از 5000 سال پیش در هند پرورش می یافته و کشت وسیع پنبه برای استحصال و استفاده در ریسندگی اولین بار در مصر انجام شد؛ اسپانیایی ها هنر ریسندگی پنبه را در قرن هشتم آغاز و بعد از آن چین و ژاپن نیز آغاز نمودند. برخی پنبه را به قاره آمریکا منتسب می دانند، در پرو پارچه تاری پودی مربوط به 4500 سال پیش وجود دارد و در سال 1800 مهم ترین محصول آمریکا بوده است (به دلیل ساخت دستگاه جداسازی الیاف از غوزه) پارچه های پنبه ای مطلوب ترین و پرمصرف ترین منسوج در جهان است و روز به روز، زمینه ارائه خدمات آن به انسان افزایش می یابد. در تمام موارد نظیر مصرف های پوششی (از جوراب تا کاله و لباس زیر و رو ) ، بهداشتی (حوله ها، گلوله های پنبه جهت جلوگیری از صدا تا باند زخم ها و جاذب رطوبت بهداشتی) و صنعتی (از بند کفش تا تور ماهیگیری و طناب های متوقف کننده اضطراری وسایل سنگین) نقش ارزشمند لیف مشاهده می شود. گوناگونی این لیف، بسیار وسیع است و تنوع آن از عوامل طبیعی مثل خاک، رطوبت، وضعیت آب و هوای منطقه، کود و عوامل مشابه دیگر ناشی می گردد. مرغوبیت پنبه بر اساس پارامتر های رنگ، ظرافت، طول، استقامت و قدرت آن پایه گذاری می شود. پنبه تنها لیفی است که هرچه مرطوب تر گردد بر استقامتش افزوده می شود، این امتیاز، شستشوی منسوجات پنبه ای را راحت تر می کند. با افزایش رطوبت طول آن بلند تر و بر ظرافتش افزوده می شود. به عبارتی، کاهش رطوبت در الیاف پنبه، از قد و ظرافت آن کاسته آن را زبر و شکننده تر می نماید. الیاف پنبه در طول بین 2/3 تا 5/63 میلی متر و قطر 15 تا 20 میکرون مشاهده می شود (طول پنبه جهت ریسندگی 2/22 تا 8/31) و دارای ساختمان لایه لایه است. این ساختار استثنایی، لیف پنبه را مقاوم و متفاوت از بقیه الیاف ساخته است. لیف پنبه در جهت طول تابدار و در مقطع، لوبیایی_کلیوی شکل است. همچنین، سطح لیف به دلیل الیه ای بودن در جهت طول، ناهموار و موج دار است. مجموعه این صفات توان ریسیده شدن لیف را نسبت به بقیه الیاف طبیعی، مطلوب تر و زیردست آن را برجسته تر می کند. پنبه خاصیت کشسانی بسیار ناچیر دارد و به راحتی چروک می شود، سازگار با بدن و دهنده احساس مطلوب به انسان است. اگر لایه چربی روی لیف از آن گرفته شود، جاذب رطوبت خوبی است. در مقابل مواد قلیایی آسیب پذیر نیست و تحت عمل مرسریزلسیون، براق، شفاف و قوی تر می شود . پارچه پنبه ای بعد از شستشو، جمع یا کوتاه می گردد. منسوجات پنبه ای، تحت اثر نور خورشید قرار می گیرد و اگر به مدت طوالنی در مقابل حرارت نور خورشید واقع شود، به زردی می گراید و از استقامت آن کاسته می شود. همچنین، در شرایط مرطوب، حالت پوسیدگی پیدا می کند . عملیاتی که در تکمیل پارچه پنبه ای ( بر اساس مورد مصرف نهایی ) به کار گرفته می شود، نشانگر صفاتی دیگر از لیف پنبه است. به همین دلیل، ذکر بعضی از آن ها دور از فایده نیست. لیف پنبه به علت سفید نبودن، سفیدگری کامل می شود و جهت کسب استقامت کافی و براقیت و جذب رنگ، مرسریزه می گردد. برای به دست آوردن براقیت لازم، کالندر و برای جذب آب بیشتر عمل گرفتن روغن طبیعی انجام می شود. به منظور جلوگیری از چروک شدگی، عمل ضد چروک صورت می پذیرد.

کاربرد نخ پنبه در صنایع و محصولات مختلف

پارچه و پوشاک

از نخ های پنبه ای برای تولید لباس ها و پارچه های مختلف و همچنین از نخ های پنبه ای برای دوخت لباس استفاده می شود.

• برای تولید انواع محصولات جین استفاده می شود.
• انواع پوشاک از ژاکت گرفته تا تی شرت، لباس های کار، لباس های یوگا، لباس های ورزشی و سایر لباس ها از نخ پنبه ساخته می شوند.
• برای تولید پارچه های ظریفی مانند ماسلین استفاده می شود.
• از این نوع نخ برای تولید ساری پنبه ای و همچنین پارچه خادی استفاده می شود.
• استفاده دیگر آن برای تولید انواع طناب است.
• همچنین پرکاربرد ترین نخ برای تولید نخ های خیاطی است.
• هر لباسی که برای  هوای گرم تولید می شود مانند شال های سبک، تی شرت ها، حتی روسری های توری نازک همگی محصولات پنبه ای فوق العاده هستند. قابلیت تنفس پنبه آن را برای پوشیدن در هوای گرم ایده آل می کند.
• دوام و قابلیت شستشوی نخ پنبه آن را به گزینه ای عالی برای تولید انواع کیف تبدیل کرده است.
• در نهایت هم برای تولید انواع پارچه های پنبه ای استفاده می شود.

 منسوجات خانگی

• به دلیل قابلیت جذب بالا در پارچه های پنبه ای، نخ بهتری برای تولید انواع حوله و دستمال های جذب کننده مایعات وجود ندارد. علاوه بر این، استفاده از یک الگوی بافت مناسب به محصول شما قدرت پاک کنندگی بالاتری می دهد.
• از نخ پنبه برای تولید ملحفه، پرده، روبالشی، لحاف و سایر منسوجات خانگی به دلیل خاصیت نرمی استفاده می شود.
• نخ پنبه برای تولید حوله، روپوش حمام و فرش حمام استفاده می شود.
• از نخ پنبه برای تولید فرش نخی، پادری، موکت و غیره استفاده می شود.

 سایر محصولات

• از نخ پنبه برای تولید کیسه های پارچه ای، کیسه های بذر و همچنین انواع بسته بندی استفاده می شود.
• پوشک های با کیفیت برای نوزادان و دستمال های مرطوب نوزاد اکثرا از این نوع نخ تولید می شوند.
• از آنجایی که پنبه تا حد زیادی ضد حساسیت است و همچنین می توانید آن را در ماشین لباسشویی و خشک کن ضدعفونی کنید، انتخاب مناسبی برای بافتن اسباب بازی های پر شده است. به خصوص برای نوزادان و کودکان خردسال!
• پنبه به دلیل قابلیت شستشو در ماشین لباسشویی تقریباً برای هر وسیله ای که کودک با آن سر و کار دارد عالی است مانند: کلاه، کفش، لباس و پتو (پتوهای پنبه‌ای سایز بزرگ خیلی سنگین هستند، اما پتوهای کودک اندازه مناسبی برای استفاده از نخ پنبه دارند.)
• نخ پنبه در صحافی کتاب ویا تولید پشه بند نیز استفاده می شود.
• پارچه های نخی تولید شده از پنبه در سالن های زیبایی و آرایش و سالن ها بسیار استفاده می شود.
• نخ پنبه همچنین برای ساخت بوم هایی استفاده می شود که جهت نقاشی به کار می روند.
• در مجموع از نخ پنبه برای تولید پارچه های بافته شده و بافتنی استفاده می شود که برای تولید پوشاک و منسوجات مختلف در واحد تولیدی استفاده می شود. به عبارت دیگر نخ های پنبه ای در زندگی روزمره ما بسیار استفاده می شود.